Brassband Heman

Brassband Heman: What’s in a name?

De naam ‘Heman’ biedt altijd veel stof tot speculatie. Vaak wordt er een link gelegd met de in de jaren 80 populaire tekenfilmserie, wordt er gedacht dat de naam zomaar een verzinsel is, of wordt de naam gemakshalve gewijzigd naar ‘Herman’. De naam vindt echter zijn oorsprong in de bijbel. Heman was als muzikant in dienst van Koning David. Behalve als zanger, was hij ook bekend als bekken-speler en als trompettist. Bovendien was hij orkestleider. Het 288 muzikanten tellend gezelschap waarin ook zijn kinderen 14 zoons en 3 dochters musiceerden, trad onder zijn leiding op aan het koninklijk hof.

De geschiedenis in vogelvlucht

Op 2 april 1914 besloten achttien mannen van de Jongelingsvereniging van Zuidwolde, onder de rook van Groningen, de Christelijke Muziekvereniging ‘Heman’ op te richten. De eerste dirigent van Heman was de heer M. Hamming uit Bedum. In 1916 was op een donateursavond het eerste optreden een feit, in fanfarebezetting. In de eerste jaren beleefde de vereniging hoogte- en dieptepunten. Hoogtepunten op bondsconcoursen: in 1933 werd in de Eerste divisie een eerste prijs behaald. Dieptepunten in ledental: in 1930 er moest een extra openbare vergadering aan te pas komen om opheffing van de vereniging te voorkomen.

Brassband Heman in de oorlog

In de Tweede Wereldoorlog werd besloten de muziekvereniging tijdelijk op te heffen. Alleen verenigingen die lid waren van de door de Duitsers ingestelde Kultuurkamer mochten zich met muziekbeoefening bezighouden. Omdat de vereniging zich niet wilde verplichten de Nationaal-socialistische ideologie uit te dragen werden de activiteiten gestopt. Een van de leden, de heer Ter Laan, werd naar een Duits concentratiekamp gedeporteerd, waar hij werd vermoord. Instrumenten werden geconfisqueerd door de bezetter; alles waar koper in zat werd omgesmolten tot munitie of wapentuig. Na de oorlog werden de activiteiten echter weer snel opgenomen. Zo leverde de Leeuwarder muziekhandel Grubo een zestal instrumenten tegen betaling van boter, spek en koffiebonen. In de beginjaren was de belangrijkste activiteit het marcheren bij dorpsactiviteiten door Zuidwolde en nabijgelegen plaatsen. Vanaf de jaren vijftig deed Heman steeds vaker mee aan festivals en concoursen.

Brassband Heman in de zeventiger jaren: van fanfare naar brassband

In 1969 werd Tjeerd Brouwer dirigent, in 1974 opgevolgd door Jappie Dijkstra onder wiens leiding Heman in 1977 de overstap maakte van een fanfare naar een brassband. In deze bezetting kon Heman gaan deelnemen aan de Nederlandse Brassband Kampioenschappen, en met goede resultaten. Binnen 10 jaar tijd klom Heman op van de 3e naar de 1e divisie, en werden er onderweg mooie prijzen in de wacht gesleept. Onder de leiding van Jappie Dijkstra – een periode die meer dan 20 jaar besloeg – beleefde Heman succesvolle jaren. Jappie Kuipers, zijn opvolger, dirigeerde Heman tot 1998. Onder Jappie Kuipers behaalde Heman in 1997 op de Open Nederlands Kampioenschappen, de NBBF, de eerste plaats in de middensectie.

Brassband Heman onder leiding van Sietse Hamersma en Anne van der Berg

In 1998 nam Sietse Hamersma de dirigeerstok over. In de 13 jaren dat Sietse Heman dirigeerde zijn veel hoogtepunten de revue gepasseerd. Heman was op de NBK praktisch altijd terug te vinden in de hoogste regionen van de 1e divisie, en wist deze dan ook te winnen in 1999, 2003, 2004 en 2007. Ook werden er overwinningen behaald op de Vlaamse Open kampioenschappen en op EuroBrass. Er viel ook veel te beleven naast het strijdtoneel: 2 concertreizen naar Zbaszynek (de Poolse zusterstad van de gemeente Bedum), de Voorjaarsconcerten met elk jaar een verrassende gastartiest, en de opname van de cd ‘Purple Brass’ ter gelegenheid van het 90-jarig jubileum om maar een paar te noemen. Vanwege zijn tijdrovende baan als eigenaar van café-zalencentrum ‘Onder de Linden’ in Vries, zag Sietse zich in 2011 gedwongen zijn dirigeerstok aan de wilgen te hangen.
In augustus 2011 kwam Heman onder leiding van Anne van der Berg, onder wiens leiding klinkende resultaten neergezet: NBK overwinningen in 2011 en 2012, een prachtige 2de plaats in de B-divisie op de Europese Brassband Kampioenschappen en de eerste plaats in de B-divisie van Eurobrass 2012 en 2013.

Heman en moeilijke tijden

Na het vertrek van Van der Berg brak een onrustige tijd aan voor de brassband. Marco Middelberg trad kortstondig aan als interim dirigent, waarna de jonge Friese dirigent Gerk Huisma begin 2014 de baton overnam. Het tij bleek echter niet te keren en een een grote groep spelers besloot de band te verlaten. Vanaf september 2014 staken de overgebleven Hemanieten de koppen bij elkaar voor een plan de campagne om de brassband een nieuwe positieve fase te laten ingaan. Een wervingscampagne met inzet van internet, telefoon, radio en de nieuwsbladen zorgde voor de eerste aanmeldingen. Oud-dirigenten Jappie Dijkstra en Jappie Kuipers verzorgden beurtelings de repetities. Muzikanten als hulp ingeroepen, melden zich weldra aan als lid, andere blazers kwamen spontaan zich aanmelden en zo is er weer een band ontstaan die op de belangrijkste punten de bezetting op orde heeft. Jappie Dijkstra heeft vanaf 2015 tot eind 2017 de muzikale leiding op zich genomen met als doel op de band weer op ‘zijn poten’ te zetten. Dat is gelukt. Er werd weer een aardig stukje muziek gespeeld, de band was bijna compleet en de sfeer zit er goed in.

Brassband Heman 2.0

In januari 2018 heeft Aline Werkman-Schipper het stokje van Jappie overgenomen. Sindsdien zijn er meerdere mooie eerste prijzen gehaald op festivals en concoursen in zowel de derde als vierde divisie. Na jaren afwezigheid op het NBK is Brassband Heman op 25 oktober 2019 Nederlands Kampioen 4e divisie geworden op het NBK in Utrecht. Een mooie prestatie! En toen kwam het coronavirus. Het virus heeft de wereld op zijn kop gezet en ook voor Heman was een lastige tijd met periodes van niet mogen repeteren en optredens die niet konden plaatsvinden. Maar Heman bleek tegen een stootje te kunnen en heeft deze virus doorstaan. In januari 2022 is Geert Jan Kroon op de bok komen te staan.